Kuchli va ko’p ishlatiladigan pattern’lar

Dasturiy ta’minot loyihalash pattern’lari (software design patterns) dasturiy ta’minotni ishlab chiqishda qayta-qayta uchraydigan muammolar uchun keng qo’llaniladigan yechimlardir. Ular boshqa dasturchilar tomonidan duch kelinib, hal qilingan muammolarni hal qilish usulini taqdim etadi, bu esa dasturiy ta’minotni ishlab chiqishda vaqt va kuchni tejashga yordam beradi. Pattern’lar odatda turli vaziyatlarda qo’llanilishi mumkin bo’lgan dasturiy ta’minotni yaratish uchun shablonlar yoki qo’llanmalar sifatida ifodalanadi. Ular odatda umumiy atamalar va belgilangan yozuvlar yordamida tavsiflanadi, bu esa ularni dasturchilar o’rtasida tushunishni va muloqotni osonlashtiradi. Ushbu pattern’lar dasturiy tizimlarning sifatini, qo’llab-quvvatlash imkoniyatini va samaradorligini oshirish uchun ishlatilishi mumkin.

Nega dasturiy ta’minot loyihalash pattern’lari muhim?

Dasturiy ta’minot loyihalash pattern’lari bir nechta sabablarga ko’ra muhim hisoblanadi:

• Qayta foydalanuvchanlik (Reusability): Loyihalash pattern’lari odatiy muammolar uchun qayta foydalaniladigan yechimlarni taqdim etadi, bu esa dasturiy ta’minotni ishlab chiqishda vaqt va mehnatni tejaydi.
• Standartlashtirish (Standardization): Pattern’lar muammolarni hal qilish uchun standart usulni taqdim etadi, bu esa dasturchilar uchun bir-birini tushunishni va muloqotni osonlashtiradi..
• Qo’llab-quvvatlash imkoniyati (Maintainability): Loyihalash pattern’lari kod tuzilishini boshqarish va o’zgartirish uchun qulay usulni taqdim etadi, bu esa dasturiy ta’minot tizimlarining umrini uzaytirishga yordam beradi..
• Samaradorlik (Efficiency): Loyihalash pattern’lari odatiy muammolar uchun samarali yechimlarni taqdim etadi, bu esa dasturiy ta’minot tizimlarining ishlash samaradorligini oshirishi mumkin..

Pattern’larning kelib chiqishi

Odatda, dasturiy ta’minot loyihalash pattern’lari vaqt o’tishi bilan, real hayotiy ehtiyojlar asosida paydo bo’ladi. Ushbu pattern’lar muayyan muammolarni hal qilishga yordam beradi va ular “dasturchilar arsenali”dagi turli foydalanish holatlari uchun qo’llaniladigan vositalar qatoriga kiradi. Bir pattern boshqasidan yomonroq yoki yaxshiroq emas; har birining o’z o’rni bor.

Aksariyat pattern’lar bizga ideal abstraktsiya darajalarini aniqlashga yordam beradi: kodni qanday yozish kerakki, u vaqt o’tishi bilan “yaxshi sharob” kabi eskirganida ham foydali bo’lsin, o’qilishi qiyin yoki qo’llab-quvvatlab bo’lmaydigan darajada qo’shimcha holat va konfiguratsiyalarga ega bo’lmasin. Shu sababli, pattern tanlashda keng tarqalgan jihatlardan biri “control”, ya’ni nazoratdir: foydalanuvchilarga qancha nazorat beramiz va dasturimiz qanchalik ko’p ishni o’zi bajaradi.

Endi esa, React’ning mashhur pattern’larini, ular qachon paydo bo’lganiga qarab taxminiy xronologik tartibda ko’rib chiqamiz.